Maagtorsie

Het is de nachtmerrie van iedere grote honden eigenaar: een maagkanteling, maagtorsie ofwel maagdilatatie volvulus (MDV).

Bij een maagtorsie draait de maag van de hond om zijn as (volvulus). 

Naast het draaien van de maag, zet de maag ook uit (dilatatie). Hierdoor worden de bloedvaten die van en naar de maag lopen afgekneld. 

De milt zit vast aan de maag en kantelt mee.

Omdat zowel de slokdarm als de twaalfvingerige darm (het duodenum) van de hond afgesloten worden door de maagtorsie,

kan gas en eten niet meer in of uit de maag. 

Indien de maagtorsie niet snel behandeld wordt zal de hond overlijden.

De Cane Corso is ook gevoelig voor een maagkanteling maar met een aantal dingen rekening te houden kun je de kans op een maagkanteling bij uw Cane Corso verkleinen.

Xray van een hond met een maagtorsie: De linkse cirkel duidt de pilorus aan, de rechtse de milt.

De grote zwarte vlek is de maag, gevuld met gas . 

Een maagtorsie of maagdilatatie/volvulusis de aandoening waarbij de maag van de hond rond zijn as gedraaid zit in de buikholte. 

De in- en uitgang van de maag zijn door de draaiing afgesloten, waardoor het aanwezige,

ingeslikte gas niet meer weg kan. Blijkbaar kan de hond wel nog lucht inslikken,

want er is vastgesteld dat het gas dezelfde samenstelling heeft als lucht.

De maag zal opzwellen met mogelijks een scheuring tot gevolg.

De ziekte wordt vooral bij grote rassen met een diepe borst gezien. Voornamelijk Deense doggen lijken voorbeschikt te zijn: bijna 4 op 10 Deense doggen ontwikkelt een maagtorsie in de loop van het leven. 

Naast de Cane Corso komt een maagkanteling bij de volgende rassen ook veel voor; Dobermanns, Sint-Bernards, Weinmaraners, de reuzepoedel en Setters komt de ziekte vrij veel voor.

Een maagtorsie is levensbedreigend en moet meteen behandeld worden.

Symptomen

• Een zeer harde en dikke buik, met name links is de buik hard en gespannen. Naast het kantelen van de maag, zal de maag ook enorm uitzetten. De maag vult zich met veel lucht en vloeistof. Lucht komt in de maag doordat de hond lucht inslikt bij het ontwikkelen van een maagtorsie, maar ook door fermentatie komt er veel lucht in de maag. De vloeistof in de maag is afkomstig van maagsap uitscheiding en ophoping van vloeistof uit bloedvaten (veneuze congestie). Door de grote hoeveelheid lucht in de maag, zal de maag achter de ribboog (links) uitkomen en een holle percussietoon geven (tympanie).

• Loos braken. Bij een maagtorsie zet de maag enorm uit. Hierdoor ontstaat een braakprikkel en probeert de hond zijn maag te legen door middel van braken. Door het kantelen van de maag is de slokdarm echter afgesloten en kan er geen maaginhoud meer worden uitgebraakt. De hond probeert dus te braken, maar er komt geen maaginhoud naar buiten.

• Snel sloom worden en in shock raken. Door het uitzetten en kantelen van de maag worden grote bloedvaten in het lichaam dichtgedrukt (onder andere de vena cava caudalis). Door het dichtdrukken van de bloedvaten ontstaan twee soorten shock: hypovolemische shock (te kort aan vocht in de bloedvaten) en obstructieve shock (afsluiting in de bloedvaten). Door de shock wordt de hond sloom, daarnaast worden de slijmvliezen bleek/wit met een verlengde CRT (capillary refill time), gaat het hart sneller kloppen (tachycardie), maar is de pols zwak. Bovendien kan de lichaamstemperatuur snel dalen (hypothermie).

• Hartritme stoornissen. Door het afsluiten van de grote vaten ontstaat er een zuurstoftekort in bepaalde organen. Wanneer de hartspier te weinig zuurstof ontvangt (myocardiale ischemie) kunnen er hartritmestoornissen ontstaan. Bovendien kan een tekort aan kalium (hypokaliemie) zorgen voor hartritme stoornissen. Na behandeling van een maagtorsie kunnen toxines en vrije radicalen vrijkomen die zorgen voor hartritmestoornissen.

• Afsterven van de maagwand. Door de kanteling van de maag, worden de bloedvaten van de maag afgesloten. De maagwand ontvangt hierdoor te weinig bloed (ischemie van de maagwand) en zal afsterven. Wanneer de maag in de juiste positie wordt teruggebracht en de doorbloeding herstelt (reperfusie), komen vrije radicalen en toxines vrij. Deze vrije radicalen en toxines kunnen hartritmestoornissen veroorzaken.

Behandeling
Eerst zal de dierenarts proberen de druk in de maag te verlagen. 

Dit kan gebeuren door een sonde via de mond en de slokdarm in de maag te brengen of (meestal) door een naald te steken door de buikwand tot in de maag. Het dier zal behandeld worden tegen shock alvorens het geopereerd wordt. Tijdens de operatie wordt de maag geledigd en terug in de juiste positie gebracht. 

Meestal zal men ook de maag chirurgisch verankeren aan de buikwand of borstholtewand, gezien de meeste honden een grote kans hebben om later terug een maagtorsie te krijgen. 

In vele gevallen zal men de milt moeten verwijderen, omdat die wordt meegedraaid waarbij de bloedtoevoer wordt afgesloten met weefselverval tot gevolg.

Prognose
De prognose is gereserveerd. Indien het dier tijdig bij de dierenarts werd gebracht en behandeld heeft het een kans op overleving. In vele gevallen zal de hond de maagtorsie echter niet overleven.

Preventie
Het ontwikkelen van een maagtorsie kan nooit helemaal worden voorkomen. Wel kan je een aantal aanpassingen doen om de kans op het ontwikkelen van een maagtorsie te verkleinen.

• Meerdere kleine maaltijden op de dag in plaats van grote maaltijden in eenmaal.

• Geen stress rondom de maaltijd.

• Geen inspanning voor en na de maaltijd.

• Geen droogvoer met als hoofdbestanddeel olie/vet.

• Niet fokken met ouderdieren die een maagtorsie hebben gehad.

• Preventief vastzetten van de maag (gastropexie), bijvoorbeeld tegelijkertijd met de sterilisatie. Bij grote hondenrassen met een mogelijke kans op het ontstaan van een maagtorsie, wordt de maag soms bij voorbaat vastgezet. Het vastzetten van de maag kan met behulp van laparoscopie worden uitgevoerd.

Voornamelijk bij rassen die gekend zijn voor het ontwikkelen van een maagtorsie, kan men preventief een zogenaamde gastropexie doen. 

Bij deze operatie wordt de maag vastgehecht aan de buikholte- of borstholtewand, zodat het onmogelijk wordt om rond de as te draaien. 

Deze ingreep kan uitgevoerd worden indien de hond onder narcose is voor een andere operatie, zoals een sterilisatie..

Een maagtorsie of maagkanteling bij de hond